“Aan het begin van mijn fotoproject dacht ik dat het voornamelijk ging over de zoektocht naar mijn genderidentiteit. Ik kwam er gaandeweg achter dat het veel meer gaat over het zijn van een mens met emoties en in ontwikkeling zijn.”
Marvel, 25 jaar, Hilversum
Marvel kan je kennen door de documentaire ‘Marvel Harris: Alles is nu’, die gemaakt is door Jessica Villerius in opdracht van Videoland. In de documentaire volgt Jessica Villerius een jaar lang Marvel’s transitie. Dit proces legde Marvel ook zelf vast door middel van zelfportretten. Wij spraken elkaar hierover via Zoom.
Kan je iets vertellen over de documentaire?
“De documentaire gaat over de emotionele achtbaan die een transitieproces van vrouw naar man met zich meebrengt, waarin je als kijker wordt meegenomen in hoe ik dat zelf heb vastgelegd door middel van zelfportretten. En in de documentaire zie je deze reis ook door de ogen van Jessica. Dus je kijkt eigenlijk door mijn ogen en de ogen van de maker. Je ziet verschillende momenten van mijn worstelingen en de geluksmomenten terug in de film.”
Je bent in de documentaire erg open over hoe jij je gender beleeft/ervaart, je transitie en je mentale gezondheid. Hoe kwam je op het idee om dit te gaan doen?
“In 2014 begon ik met het maken van zelfportretten en toen was ik nog niet zo bezig met genderidentiteit. In therapie merkte ik dat ik het wilde hebben over seksualiteit, maar dit was toch niet helemaal wat ik bedoelde. Via een vriendin leerde ik toen meer over genderidentiteit. En omdat ik zelfportretten maakte, dacht ik dat het vastleggen van mijn genderexpressie, zoals het dragen van mannelijke kleding en het veranderen van mijn haarstijl, me kon helpen in mijn zoektocht. Voor mijn camera mocht dat er allemaal zijn. Voor mij was dat een manier om mezelf beter te leren kennen en te ontdekken waar ik me eigenlijk goed bij voel.”
Hoe kijk je terug op de periode dat Jessica je filmde?
“Omdat ik graag wil bijdragen aan bewustwording, ben ik vooral blij dat ik het heb gedaan. Ik hoor van mensen die de film hebben gezien dat ze om hulp durven vragen, omdat ik mijn verhaal heb gedeeld. Dat ze het daardoor wel bespreekbaar durven te maken met familie of vrienden. Dat het net een zetje gaf in de goede richting. Dat soort opmerkingen doen me goed.”
Was dat ook je motivatie om de documentaire te maken?
“Zeker! Juist omdat ik heel erg het gevoel had dat ik andere mensen ermee zou kunnen helpen en zelf voorbeelden heb gemist. Ik vond het zonde om niets met al mijn persoonlijke werk te doen. Omdat ik mezelf ook had gefilmd en Jessica vond dat dit zo goed in elkaar zat, dit dingen waren die ook zij niet wist, wilden we er samen mee aan de slag. ‘Als we hiermee een stukje bewustwording kunnen creëren, dan doe ik dat graag,’ zei Jessica. En dat werd toen onze motivatie.”
Hoe is jouw zoektocht geweest?
“Aan het begin van mijn transitieproces identificeerde ik me heel duidelijk als non-binair. Dat was in 2017. Toen werd dat nog gezien als iets dat niet normaal was. Dat was mijn ervaring met de mensen waarmee ik er toen over probeerde te praten. En ik was er honderd procent zeker van dat ik de mastectomie wilde. Bij Stepwork kreeg ik psychologische hulp bij mijn transitie. Ik kreeg het idee dat je eerst moest starten met hormonen als je de mastectomie wilde ondergaan. Ergens twijfelde ik daarover, of ik daar wel mee wilde starten, maar dat heb ik toen wel gedaan. Ik begon namelijk te verlangen naar baardgroei en een lagere stem, maar twijfelde gewoon erg veel. Ik denk dat dit ook versterkt werd door mijn autisme, maar daar werd ik pas later mee gediagnosticeerd. Als ik hier nu op terugkijk, heb ik gemist dat door behandelaren gezegd werd dat twijfelen ook hoort bij een transitieproces en dit oké is. Omdat ik ook in therapie zat voor mijn eetstoornis, was ik gewoon te bang dat elke twijfel gezien zou worden als bewijs dat mijn genderdysforie niet echt was.”
Hoe heb jij het sociale stuk van je transitie ervaren, en hoe ervaar je dat nu?
“Ik werd gelukkig wel goed gesteund, vooral door mijn moeder en twee vrienden: Rebecca en Esmé. Wat ik bijvoorbeeld lastig vond en eigenlijk nog steeds vind, is dat ik me veel mannelijker voordoe dan ik me eigenlijk voel. En dat heeft toch te maken met de angst om niet geaccepteerd te worden en omdat ik nog steeds worstel met zelfacceptatie. Non-binair betekent voor mij ook dat ik gewoon gezien wil worden als mens. Man of vrouw, het maakt voor mij niet uit.”
Je hebt ook een boek gemaakt, waarin je jouw reis met foto’s hebt vastgelegd. Was het idee er al tijdens het maken van de film om dat boek te maken?
“Nee, dat idee was er niet altijd. Ik ben al langer bezig met mijn fotoproject dan met de film. Het idee voor een film was er dus ook niet altijd. Het is beiden ontstaan, omdat ik zichtbaarheid miste en graag wat voor anderen in een soortgelijk proces wilde betekenen. Omdat ik werk had om te delen en daar positieve reacties op ontving, kreeg ik de motivatie om door te gaan. En zo kwam uiteindelijk ook de wens om mijn foto’s in boekvorm uit te brengen.”
Je boek is in november 2020 uitgekomen. Kun je er iets meer over vertellen?
“Het is chronologisch opgebouwd en begint met een foto van hoe ik er vroeger uitzag. Dus dan ligt de focus wel meer op de lichamelijke veranderingen van de transitie. Ik heb ook stukken waarin ik mensen meeneem in dagboekfragmenten en gedichten. Voor mij was het belangrijk om vast te leggen wat een transitieproces emotioneel met je doet. Het vertelt niet alleen het verhaal van mij, maar van meer mensen die worstelen met hun genderidentiteit en daar zoekende in zijn. Ik denk ook dat als je helemaal niet bezig bent met genderidentiteit, je jezelf er wel in kan herkennen. Iedereen kent gevoelens van angst, wanhoop, verdriet, blijdschap. Als mens ben je altijd in ontwikkeling en zoek je naar hoe je jouw leven vorm kan geven. Zoek je naar wat goed voor jou is.”
Waarom heb je voor zwart-wit foto’s gekozen?
“Voor mij ligt de focus met zwart-wit fotografie sowieso sneller op de emotie dan met kleurenfotografie. Toen ik startte met mijn project, worstelde ik met een eetstoornis en depressie. De wereld ervoer ik als grauw en zwart-wit. En daarom had ik al snel de keuze gemaakt om zwart-wit foto’s te laten zien in plaats van kleur.”
Wat vind je van de huidige representatie van genderdiversiteit in de media?
“Ik denk wel dat het gegroeid is, dat er steeds meer representatie is. Bijvoorbeeld in het tv-programma ‘Hij is een Zij’ zat afgelopen seizoen Nanoah, die non-binair is. Zolang daar nog zo veel negatieve reacties op zijn, hen werd zelfs bedreigd, vind ik de representatie te weinig. Daar moet dan toch meer over gesproken worden. Zodat mensen die zich niet identificeren als man of vrouw niet bang hoeven te zijn om over straat te gaan en zichzelf te uiten.
Wat hoop je over 10 of 20 jaar te zien als je naar de toekomst kijkt?
“Mijn wens, die ik als kind al had, is dat ik hoop dat mensen elkaar accepteren en met respect behandelen. Dat het niet veel uitmaakt hoe je je kleedt en je niet gelijk in hokjes wordt gestopt. Dat mensen ervoor open staan om naar andere meningen te luisteren en daar dan begrip voor hebben. Je hoeft het bijvoorbeeld niet ergens mee eens te zijn, maar je hoeft een ander persoon er niet om te haten. Dat dit verandert, dat is wel mijn hoop voor de toekomst.”
Auteur: Zinga van der Veen
Bron: Marvel Harris – Zichtbaar door de lens – Transgender Info
Volg hem op Instagram via @marvelharris
Bezoek zijn web site
Marvel Harris Photography (marvel-harris.com)
info@marvel-harris.com
AWARDS & ACHIEVEMENTS
2019 | Longlist Rabo Photographic Portrait Talent 2019
2019 | LensCulture Emerging Talent Awards 2019, Juror’s Pick
2019 | FRESH EYES 2019 (nominated with 100 other talents)
2019 | Zilveren Camera 2018 ‘Documentary National (series)’ WINNER 1st PLACE
2018 | Keep an Eye Fotovakschool Award 2017 WINNER 1st PLACE
2018 | Life Framer Photo Awards HONORABLE MENTION Theme ‘THE HUMAN BODY’
2018 | GUP New Dutch Photography Talent (nominated with 100 other talents)
BOOKS
2020 | Marvel | EN
2017 | Chemotherapie, beeld & beleving | NL
