Veel kunstenaars hebben een hekel aan de vraag naar het waarom van hun werk. Zo niet Grayson Perry – travestiet en pottenbakker – die in zijn autobiografie zijn verleden bloot legt. Engelser en treuriger kan het niet. Zeg dat je een boekrecensie schrijft over een travestiete pottenbakker en niemand neemt je meer serieus. Het is alsof je het over het echelon artiesten hebt, variërend van lesbische geitenbreiers en incontinente houtsnijders. Zulke kunstenaars kunnen allen maar als artistieke randfiguren eindigen, is ieders mening.
Zo niet Grayson Perry (1960). De Engelse kunstenaar is inderdaad zo’n travestiete pottenbakker, maar won in 2003 de prestigieuze Turner Prize die hij de Tate Gallery ophaalde, gekleed in een lila feestjurk, bijpassende haarstrik en rode muiltjes. Reden genoeg om zijn boek Portrait of the Artist as a Young Girl te lezen, waarom het hem wél lukte een geslaagde kunstenaar te worden, daar waar anderen faalden. Het is een biografie geworden over taboes – en vol clichés. Onde het motto ‘We hebben geeh geheimen voor elkaar’ (lijfspreuk van de familie Perry: Grayson (in travestie: Claire), zijn vrouw Philippa, psychotherapeut, en dochter Florence) is het boek door Wendy Jones opgetekend, samengesteld uit interviews met de kunstenaar, over de eerste 22 jaar van zijn leven. Openhartigheid is dus troef. De verkleedpartij van Perry in een Alice in Wonderland-outfit mag dan in deze tijd niet meer shockerend heten, het boek geeft wél een gedetailleerd beeld van de daarbij behorende schaamte, vernedering en opwinding. En prachtig alleen al is die ene foto uit 1979, de vroegste opname van Perry in dameskledij, waarop de kunstenaar staat in het halfduister van de gang, in een donkere rok en blouse waarvan het bloemetjesmotief op gaat in het behang waarvoor hij poseert. Engelser en treuriger kan het niet. Tegenover The Observer bekende Peery dat zijn werk niet handelt over sterfelijkheid, zoals volgens hem veel kunstenaars en critici denken waar kunt over moet gaan, maar natality. Het ‘geboren worden’ is gezien de levensloop van Perry inderdad veel bepalender geweest dan een mogelijke gedachte aan de dood. Al vanaf Pery’s eerste levensjaren gaat het mis en blijft het mis gaan. Samenvatting: moeder legt het aan met de melkmaan en raakt zwanger. Perry en zijn zusje blijven bij hun moeder en de melkman wonen. Stiefvader blijkt losse handen te hebben. Grayson vindt zijn vader terug en trekt bij hem in. Betrapt in meisjeskleding door zijn stiefzusje. Huis uitgezet. Terug naar zijn moeder. Wordt punker. Et cetera, et cetera. Tot de academietijd, boetseercursus en naakt-performances met vriendin waarin bloederige geboortes werden nagespeeld. De levensbeschrijving is, volgens Perry, niet bedoeld als een recht-toe-recht-aan-biografie, maar om inzicht te geven in wat hem als kunstenaar beweegt.En het is zeker een aandoenlijk en soms pijnliojk verhaal, maar dan wel verteld in een aaneengesloten trits anekdotes. Bron: De Volkskrant 23 februari 2006-02-23 Tekst: Rutger Pontzen Bewerkt door Travestie.org
