Wie zich binnenkort tussen het Noordstation en Tour & Taxis verplaatst, zal merken dat het einde van de Groendreef werd hernoemd naar een pionier uit de Belgische LGBT+-beweging en een vergeten held onze wielergeschiedenis. Willy De Bruyn (Elvire de Bruyn) zal vereeuwigd worden in de buurt waar hij lange tijd een café uitbaatte. Zijn verhaal is brandend actueel en vertelt de strijd van een trans en intersekse atleet in een tijdperk waarin gender nog een absoluut gegeven was.
Het is 1914, de Eerste Wereldoorlog staat voor de deur, en ergens tussen Brussel en Aalst wordt een kindje geboren die door de kersverse ouders als meisje wordt ingeschreven. Sommige documenten omschrijven Willy De Bruyn als een intersekse persoon, dat wil zeggen: iemand die geboren is met geslachtskenmerken die niet eenduidig mannelijk of vrouwelijk zijn.
Wie is Willy De Bruyn?
Willy groeit op als een wild en robuust meisje en in het sportcafé van de ouders De Bruyn wordt er al eens gediscussieerd over het gender van de wildebras. Op veertienjarige leeftijd wordt Willy van school gehaald, zoals in die tijd gebruikelijk was. Hij gaat aan het werk in een Brusselse sigarettenfabriek, en wat later in het sportcafé van zijn ouders.
Wanneer de vijftienjarige Willy voor het eerst aan een wielerwedstrijd voor meisjes deelneemt, rijdt hij de tegenstand op zeven minuten. Zijn moeder ziet haar dochter liever niet koersen. Koersende vrouwen werden in die tijd sowieso niet gepast, noch fatsoenlijk gevonden. Maar Willy rijdt zo snel dat het behoorlijk wat prijzengeld en publiciteit voor het ouderlijke café oplevert, dus het fietsen wordt gedoogd. In 1934 en 1936 wordt hij wereldkampioen wielrennen bij de vrouwen.
Willy krijgt de smaak van het succes te pakken maar voelt het misprijzen van het publiek dat zich openlijk vragen stelt over zijn gestalte en jongensachtig uiterlijk. Hij begint zich te verdiepen in literatuur over transidentiteit, geïnspireerd door de Tsjecho-Slowaakse atleet Zdeněk Koubek die in 1936 een masculiniserende transitie doet.
Willy ontdoet zich van zijn geboortenaam en kiest voor ‘Willy’ als definitieve voornaam. Eerst officieus, met een valse identiteitskaart maar hij valt steeds door de mand. Willy stapt daarop naar een rechter. Na een eerste afwijzing lukt het hem toch om op 24 maart 1937 officieel als man erkend te worden. Hij stopt met wielrennen en komt zich in Brussel vestigen waar hij samen met zijn echtgenote café ‘Denderleeuw’ uitbaat in de Noordwijk. Willy De Bruyn sterft in 1989 op 75-jarige leeftijd Aalst.
Weerspiegeling van onze geschiedenis
“De openbare ruimte is een weerspiegeling van onze collectieve geschiedenis. Een geschiedenis van iedereen. Door middel van straatbenamingen houden we mensen in herinnering die hebben bijgedragen aan onze samenleving. Willy De Bruyn, en zijn gevecht voor de erkenning van transgender personen, is één van die mensen wiens verhaal het verdient om herinnerd te worden. We hopen op deze manier ook de zichtbaarheid van transgender personen te verbeteren en de bestrijding van discriminatie en transfobie te ondersteunen.” zegt Ans Persoons (Change.Brussels), schepen van stedenbouw belast met de benaming van wegen.
Het gendervraagstuk in de sport
Het verhaal van Willy De Bruyn doet de discussie over identiteit, vrije keuze en zelfbeschikking opwaaien. Meer bepaald de vrijheid om zelf een genderidentiteit te bepalen los van diegene die ons bij geboorte is toegewezen. Wat in de tijd van Willy De Bruyn nog een taboe was, wordt vandaag steeds meer bespreekbaar. Hoewel de mentaliteit evolueert, hebben we als samenleving echter nog een aantal mythes en vooroordelen te overwinnen ten opzichte van transgender personen en hun strijd voor de acceptatie van hun nieuwe identiteit.
De plaats van transgender personen in de sportwereld is des te delicater omdat sport wordt gekenmerkt door een onderverdeling van de geslachten. Deze onderverdeling ter discussie stellen is niet evident maar zeker van belang. Een discussie die gevoerd moet worden zonder clichés, zonder taboes, zonder discriminatie en met de juiste terminologie.
Recent nog haalde de Zuid-Afrikaanse middellange afstandsloopster Caster Semenya de wereldpers haalde omdat werd vastgesteld dat haar lichaam meer testosteron dan de norm aanmaakt. Om deze redenen is het belangrijk om over dit onderwerp correct te blijven informeren, discussiëren en sensibiliseren.
Bron: Persbericht