Vrouwen hebben een vagina en mannen een penis. Maar is het wel zo simpel? Grof geschat voelt 5% zich noch het één, noch het ander, of allebei. Die variatie aan seksuele identiteiten stelt uroloog Piet Hoebeke, 58, voor aan de hand van een mengpaneel met schuifknoppen, die continu in beweging zijn. “We moeten afstappen van de idee dat iedereen óf man óf vrouw is. Dat aan kinderen opleggen brengt heel wat jongeren in de problemen.”
Al een kwarteeuw ligt er Piet Hoebeke uroloog en deel van het transgenderteam van het UZ Gent, een grote frustratie op de lever. Het zijn de ‘gender reveal parties’, feestjes of filmpjes waarin aanstaande ouders het geslacht van hun ongeboren baby onthullen. Lach ermee of noem het zuur, maar het geeft goed weer wat de specialist duidelijk wil maken in zijn nieuwe boek ‘Gender in de Blender’. Namelijk dat we in onze samenleving nog steeds erg gefixeerd zijn op de tweedeling man en vrouw, en we die visie ook doorgeven aan onze kinderen.
Intersex
Logisch, zegt Hoebeke, ook wij groeiden met die idee op. Maar het is te beperkend, want beroepshalve wéét hij dat er meer is tussen hemel en aarde dan man en vrouw. Naast de vele patiënten die jaarlijks van geslacht willen veranderen, behandelt Hoebeke ook kinderen met intersekse. 1 op de 5.000 baby’s per jaar wordt geboren met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken. Maar ook wanneer de specialist op straat wandelt en rondkijkt, ziet hij een trend bij de meisjes en jongens van Generatie Z – een hij met make-up, een zij met dokter Martens-schoenen. Oordelen daarover doet hij niet, verre van zelfs, wel vraagt hij zich soms af: is dat nu een jongen of een meisje?
M en V en waarom niet X
Nog niet zo gek lang geleden was er weinig keuze”, vertelt hij. “Wie van geslacht wilde veranderen, moest de volledige weg afleggen, inclusief hormonenkuur en geslachtsoperatie. Een vrouw gaf haar eierstokken op, een man zijn teelballen. Maar sinds de wet in 2018 wijzigde, kan iedereen kiezen welk geslacht er op de identiteitskaart verschijnt. Al zou ik niets liever willen dat ook de keuze voor ‘X’ toegevoegd wordt. Want we zien steeds meer mensen die de weg slechts gedeeltelijk willen afleggen. Die niet voor het volledige menu kiezen, maar wel à la carte.”
Niet binair
Zij noemen zichzelf non-binair, en worden liefst aangesproken met ‘hun’ in plaats van ‘hij’ of ‘zij’. “Billie Eilish is daarvan een goed voorbeeld. Ze is een vrouw, maar wil haar vrouwelijke lichaamsvormen niet tonen zoals de maatschappij dat van haar verwacht. Dus kleedt ze zich in slobberige kledij. De mode heeft dat de laatste jaren mogelijk gemaakt. Niet dat er nu meer non-binaire mensen zijn dan vroeger. Wel zijn er een pak meer mogelijkheden – sociale media, bijvoorbeeld – om je te tonen zoals je bent.” Studies geven uiteenlopende cijfers, maar zo’n 5% van de bevolking zou zich vinden in de omschrijving van non-binair. Volgens een recente Duitse studie geeft zelfs 10% van de adolescenten aan zich niet in het hokje ‘man’ of ‘vrouw’ te willen indelen.
Seksuele identiteit
Als het lijkt alsof we de laatste jaren overspoeld worden met nieuwe vormen van seksuele identiteiten, dan is dat dus correct – alleen maar omdat de thema’s wat meer bespreekbaar worden. Er zijn de transgenders en travestieten, androgynen en queers, en ook de afkorting LGBTQ+ wordt met de dag langer. Hoebeke: “Je kan het zo gek niet bedenken of het bestaat wellicht bestaan er evenveel seksuele identiteiten als mensen. Al lang volg ik een man met borstimplantaten, die ook wat oestrogeen neemt, maar er heel mannelijk uitziet. Mannenborsten met haar op, dat ziet er niet uit. Maar die man is enorm gelukkig. Moet ik dat begrijpen? Nee. Maar ik aanvaard het wel. Net zoals ik me niet zou kunnen inbeelden vrouw te worden, maar transseksualiteit wel aanvaard.”
Mengpaneel met vijf schuifknoppen
In ‘Gender in de Blender’ legt de uroloog die seksuele identiteiten uit aan de hand van een mengpaneel met vijf schuifknoppen. Ons biologisch geslacht of we geboren zijn als man, vrouw, of met beide geslachtskenmerken, of we ons ook zo voelen, hoe we dat geslacht uiten, hypervrouwelijk of zoals Billie Eilish en op wie we vallen. Ook is er nog de seksuele drift, een soort volumeknop die varieert tussen aseksueel en hyperseksueel.
“Aan het begin van de ontwikkeling in de baarmoeder staan die knopjes voor iedereen in het midden”, legt hij uit. “De eerste 9 weken van ons leven zijn we zelfs béide geslachten. Pas dan, onder invloed van ons DNA en hormonen, evolueren onze typisch mannelijke of vrouwelijke geslachtskenmerken. Soms loopt dat dus fout, en worden we interseks geboren. Of we worden als een van beide geslachten geboren, en zien onze knopjes onder invloed van onze opvoeding of religie alle kanten uitgaan.”
Knopjes schuiven
Voor een biologische man, die zich ook man voelt en op vrouwen valt, staan alle knopjes dus aan één kant. Mensen met een andere genderidentiteit of genderexpressie, zien de knopjes wat meer naar het midden verschuiven. “En ze kunnen de rest van je leven blijven verschuiven. Kijk naar Joke Devynck, die eerst samen was met een man was en nu met een vrouw, en Sam Bettens, die nu transman is en nog steeds getrouwd is met een vrouw. Die identiteit wordt voor een deeltje bepaald door onze biologie zo ken ik eeneiige tweelingen van wie de een homoseksueel is en de ander niet, of tweelingen die beiden transseksueel zijn maar ook de omgeving duwt die knopjes dus in een andere richting.”
Liefst van al ontwikkelt Hoebeke een app waarin iedereen zijn eigen mengpaneel kan bedienen en zicht krijgt op zijn seksuele identiteit. “Ik snap dat mensen bang worden van die veelheid. Maar in een maatschappij die daarvoor openstaat, kunnen individuen zich beter ontplooien. En daar hebben we allemaal baat bij.” Zo worden de ‘kathoey’ in Thailand de zogenaamde ladyboys aanvaard door het boeddhisme. Het landt telt maar liefst 14 genderidentiteiten.
Nog veel angst om uit de kast te komen
“Ik schrik dat er nog steeds mensen zijn die vandaag niet met hun seksuele identiteit naar buiten durven te komen”, gaat Hoebeke verder. “Meer dan de helft van de jongeren met genderdysforie die zich een ander geslacht voelen dan hoe ze geboren werden durft dat niet te bespreken met hun ouders. Kinderen opleggen dat er niets anders bestaat dan heteroseksuele mannen en vrouwen, brengt heel wat jongeren in de problemen. Zij zullen proberen tóch in het plaatje te passen, met psychische problemen en depressies tot gevolg.”
Het begint al vroeg
Maar simpel is het niet, wanneer je kleuter komt vertellen dat ze een piemel wil. “Zo is het ook een natuurlijke reflex om onze zoon in de richting van bruine schoenen te duwen, wanneer hij in de schoenwinkel naar roze schoenen met glitters loopt. Want hoe zal de omgeving daarop reageren? Terwijl ik denk dat er genoeg jongens met een roze boekentas naar school willen. Dat is een moeilijk evenwicht. Maar door het kind wat zuurstof te geven, kan het zichzelf ontdekken. Bij de groep jongens die op 3 à 4-jarige leeftijd vertelt dat ze een meisje willen zijn, zit een groot deel die eigenlijk homoseksueel zijn, en die hun voorkeur voor mannen verwisselen met vrouw worden.
Door daar niet tegen in te gaan, door hen te leren dat homoseksueel even normaal is als heteroseksueel, verdwijnen die genderdysfore gevoelens na verloop van tijd. Natuurlijk zien we graag een kopie van onszelf in ons kind. We geven graag normen en waarden mee die we belangrijk vinden, maar seksuele identiteit hoort daar niet bij.
‘Gender reveal parties?’ Roze strikjes vanaf de geboorte? Stop daar alsjeblief mee.” Toch ziet Hoebeke de laatste jaren een kentering. “Ouders die met hun kinderen meekomen op consultatie waren vroeger schaars, en hadden het moeilijk om ‘hij’ te zeggen tegen hun dochter. Patiënten zijn nu niet alleen jonger, ook hun ouders gaan mee in het verhaal. De liefde van een ouder voor een kind kan de maatschappelijke druk duidelijk overwinnen.”
Boek: Gender in de Blender
Auteur: Piet Hoebeke
Uitgeverij: Borgerhoff-Lamberigts – 23/04/2020
ISBN-nummer: 9789463931274
Aantal bladzijden: 192
Extra – over genderidentiteit en enkele soorten
Wat is genderidentiteit: Je genderidentiteit is hoe je je voelt, vanbinnenen dit staat los van hoe je lichaam eruit ziet of hoe je bent geboren.
Wat is genderexpressie: Genderexpressie is de uiting die je (wel of niet) geeft aan je genderidentiteit.
Enkele verschillende soorten genderidentiteit
– Androgynie – Genderfluid – Genderqueer – Transseksueel – Transgender – Queer – Non-Binair – Agender – Bigender – Gender Nonconforming – Transfeminine – Transmasculine – Cisgender – Pangender – Gender neutral – Demigender – Intergender – Poligender – Trigender – Drag Queen en Drag Kings (travestieten) enz.. enz…
(Je kan de betekenis van alle genderidentiteiten makkelijk opzoeken via google.be).
Bron: https://www.holebi.info/phpnews/kortnews.php?action=fullnews&id=18376#
