De emancipatie van transgenders
Moderator: Moderators
- Frederique_
- Forum Junkie
- Berichten: 4825
- Lid geworden op: do apr 01, 2004 19:44
- Locatie: Amstelhoek (20km van Amsterdam)
- Contacteer:
De emancipatie van transgenders
De emancipatie van transgenders
Thomas Wormgoor
In de homo-nota die het ministerie van OC&W in november 2007 uitbracht, wordt voor het eerst in de geschiedenis aandacht besteed aan transgenders. Het is de verdienste van COC Nederland dat het zo ver gekomen is. Het COC heeft transgender-organisaties betrokken bij het tot stand komen van het gezamenlijke advies over homo-emancipatie dat het nieuwe kabinet na honderd dagen kreeg aangeboden en het COC heeft zich ten doel gesteld om ook de belangen van transgenders te vertegenwoordigen.
Landelijk werkende transgender-organisaties kent Nederland al meer dan 25 jaar. Men kan zich dus afvragen, waarom het tot 2007 heeft geduurd, dat transgenders in een emancipatienota van de rijksoverheid terecht kwamen en waarom het COC er voor nodig was om dit te bewerkstelligen. In het verlengde daarvan ligt de vraag, wat emancipatie in de context van afwijkende gender-identiteit inhoudt en of het emancipatiestreven van respectievelijk homoseksuelen en transgenders binnen één organisatie past.
Feiten en begrippen
Het begrip transgender is in Nederland sinds kort in gebruik. Het wordt enerzijds gebruikt als paraplueterk voor alle 'verschijningsvormen' van afwijkende gender-identiteiten. Anderzijds wordt de term gebruikt om naast travestieten en transseksuelen een derde categorie aan te duiden, namelijk mensen die niet samenvallen met het geslacht waartoe zij lichamelijk behoren, maar die zich ook niet travestiet of transseksueel voelen. In dit artikel gebruik ik de term transgender meestal in de eerste betekenis. Anders maak ik dat duidelijk.
Transseksuelen zijn degenen die, meestal al vanaf jonge leeftijd, zich innerlijk tot het andere dan het fysieke geboortegeslacht voelen behoren. Sinds de jaren 1960 is het mogelijk in Nederland een geslachtsveranderende operatie te ondergaan. Momenteel kent Nederland twee gender-teams, die beide de status van kennis-centrum hebben. Het ene team is onderdeel van het VU Medisch Centrum en het andere van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Deze centra mogen de diagnose transseksualiteit vaststellen en patiënten indiceren en begeleiden bij hormoonbehandeling en geslachts aanpassende operaties. Hoewel transseksuelen in toenemende mate zoeken naar alternatieve behandelmogelijkheden, zijn er redelijk betrouwbare cijfers te geven over het aantal behandelde transseksuelen in Nederland. Dit zijn er momenteel ongeveer 4000. Tweederde daarvan zijn vrouwen die in een mannenlichaam zijn geboren en een derde daarvan mannen die in een vrouwenlichaam ter wereld kwamen.
Travestieten hebben een sterke drang om zich te kleden en te presenteren als een persoon van de andere sekse. Traditioneel hebben we het dan over mannen die zich af en toe of regelmatig als vrouw kleden en opmaken. De mate waarin deze noodzaak gevoeld wordt en de betekenis die het heeft in het leven, verschilt van persoon tot persoon. Niet altijd zal er sprake zijn van een afwijkende gender-identiteit, maar dit is wel de groep waarover ik het in dit artikel heb. Er zijn geen betrouwbare cijfers over het aantal travestieten in Nederland. Aangenomen mag worden dat deze groep vele malen groter is dan de groep transseksuelen.
Over de derde groep, transgenders in enge zin, is nog minder bekend. Zonder enige twijfel bestaan er mensen die zich noch honderd procent man, noch honderd procent vrouw voelen. De manier waarop zij uitdrukking kunnen of willen geven aan hun gender-identiteit, verschilt en ook de wijze waarop zij hun a-gender-beleving in taal uitdrukken: sommigen voelen zich tussen de geslachten in staan, sommigen voelen zich een heel aparte categorie waarvoor nog geen term bedacht is, sommigen voelen dat zij beide geslachten in zich verenigen. Soms wordt de term 'queer' gebruikt. Men kan 'queer' ook beschouwen als een politieke stellingname. De kritiek op de heteronorm en het binaire geslachtsmodel wordt dan uitgebreid naar het aan de kaak stellen van elke identiteitsnorm. Radicale queers zien in alle discriminatievormen een gemeenschappelijke basis, namelijk het categoriseren en vervolgens in- of uitsluiten van mensen. Daarom verzetten ze zich niet alleen tegen homo- / lesbo- / bi- / transfobie en tegen seksisme en genderisme, maar bijvoorbeeld ook tegen racisme, zinloos geweld, leeftijdsdiscriminatie en economisch onrecht. (1)
Op dit moment hebben we nog heel weinig zicht op de omvang van deze groepen. Het is de vraag, of er überhaupt sprake is van werkelijk te onderscheiden groepen. Dit geldt voor alle indelingen van transgenders. We zien dat mensen van de ene 'groep' naar de andere 'groep' kunnen opschuiven in de loop van hun leven. Is dat een teken van toenemend zelfinzicht, van toenemende lijdensdruk of van een werkelijk veranderende gender-identiteit? En wat is de rol van de maatschappelijke acceptatie in het realiseren van de ene of de andere uitingsvorm?
Het Transgender Netwerk Nederland is een landelijk samenwerkingsorgaan. Overeengekomen is dat het initiatief om thema's of projecten aan te pakken van elk van de deelnemers van komen. Er is een werkwijze afgesproken, maar duidelijk is dat er nog geen vanzelfsprekende continuïteit is; het netwerk bevindt zich nog in de opbouwfase. Er worden leden en geaffilieerde leden onderscheiden. Tezamen vormt het netwerk een goede vertegenwoordiging van de verschillende transgendergroepen. De deelnemers hebben elk een eigen achterban en verschillen in historie, doelstellingen en manier van manifesteren. De deelnemers zijn het er over eens dat het belangrijk en waardevol is de krachten te bundelen. De actief betrokken organisaties zijn:
- Landelijke Kontaktgroep Travestie & Transseksualiteit
- Queer collectief De Noodles
- Transvisie (v/h Werkgroep Transseksualiteit en Genderdysforie Humanitas)
- Stichting T-Image
Transgenders in de homo-emancipatienota
In de homo-emancipatienota van november 2007 (2) wordt in het voorwoord aangegeven, dat waar gesproken wordt over homoseksuelen, ook transgenders worden bedoeld. Specifiek worden transgenders genoemd op pagina 24 van de nota. Hier wordt een definitie van transgenders gegeven en er wordt gesteld dat het kabinet zich realiseert eigenlijk heel weinig te weten over de vragen en de noden van deze groep. Om die reden zal het ministerie van OC&W een bijdrage geven aan het Transgender Netwerk Nederland ten behoeve van het zichtbaar maken van de vragen van transgenders en het overdragen van de kennis over transgenders op professionals in de hulpverlening.
Dat men aangeeft weinig kennis te hebben van transgenders, wordt in de nota geïllustreerd door de definitie die men heeft gekozen. Een definitie die overigens is ontleend aan het Kenniscentrum lesbisch en homo-emancipatiebeleid. In deze definitie worden ook interseksuelen tot de groep transgender personen gerekend. Dit is niet gangbaar. Bij interseksuelen is er sprake van een fysieke stoornis die lichamelijke consequenties heeft. Er zijn veel stoornissen die tot de interseksuele stoornissen gerekend worden. Niet altijd is bij de geboorte duidelijk tot welk geslacht een interseksueel behoort. Als hierover een 'verkeerd' besluit is genomen, kan iemand een gender-identiteitsprobleem krijgen, maar interseksualiteit is in wezen geen gender-identiteitsstoornis.
De emancipatie van transgenders
Emancipatiedoeleinden zijn aan de orde waar een tekort aan gerechtvaardigheid en gelijkberechtiging wordt ervaren. Het is goed denkbaar dat een groep mensen wordt achtergesteld zonder dat deze groep dit zelf als een tekort ervaart; er zal dan ook geen emancipatiebeweging in deze groep bestaan. Voor het onstaan van een emancipatiebeweging is zowel een achterstelling nodig, als het besef dat deze achterstelling onterecht is. Met andere woorden: een objectieve en een subjectieve component. Ik meen dat de geschiedenis van de transgender-emancipatie zich in grote lijnen zo zal ontwikkelen als de geschiedenis van de homo-emancipatie. Zolang de van de norm afwijkende identiteit voor het overgrote deel van de mensen ervaren wordt als een persoonlijk lot, vaak gepaard gaand met sterke gevoelens van schuld en schaamte, is er geen voedingsbodem voor een emancipatie-beweging. Men zoekt zijn eigen weg, tegen de verdrukking in. Contact met mensen die dat lot delen, wordt meestal wel gewaardeerd, maar vindt plaats in afzondering. Zichtbaarheid in de buitenwereld wordt misschien nog wel als theoretisch ideaal gezien, maar niemand wil zijn eigen privacy daaraan 'opofferen'. De enkeling die zijn of haar identiteit wel naar buiten toe kenbaar maakt, kan rekenen op ambivalente gevoelens bij de eigen groep. In de jaren 1970 zeiden moeders tegen hun homozonen: 'als je maar niet zo wordt als Albert Mol', en ja, een ander voorbeeld was er meestal niet. Hoewel het uitkomen voor homoseksualiteit heel vaak nog een angstige bevalling is en angst en schaamte niet zijn verdreven uit Nederland, zullen er weinig jongeren en weinig (3) volwassenen zijn die niet weten wat homoseksualiteit is. Er zijn bijvoorbeeld veel gewaardeerde en openlijke homoseksuele Bekende Nederlanders (BN'ers) op TV.
Ik meen dat aan de subjectieve voorwaarde voor een emancipatiebeweging tot voor zeer kort voor transgenders nog niet was voldaan: transgender zijn werd / wordt door een groot deel van de personen die het betreft, ervaren als een persoonlijk lot, als een last waar men zich alleen mee voelt. De gedachte om uiting te geven aan het innerlijke gevoel gaat vaak gepaard met angst en schaamte. Kelly van der Veer was aanvankelijk voor veel jonge transgenders een rolmodel. Toen zij zich als BN'er in een bepaalde richting ging ontwikkelen, werd zij van rolmodel een anti-heldin. Een ander voorbeeld is er nauwelijks. Waarschijnlijk zeggen moeders tegen hun zonen die niets anders willen zijn dan een meisje: 'Als je maar niet zo ordinair wordt als Kelly.'
Maar er zijn grote veranderingen gaande. Er is ondertussen respectvolle en positieve aandacht voor jonge kinderen die sterk genderdysfoor zijn. Ouders durven de gedachte toe te laten dat hun kind wellicht genderdysfoor is, waar vroeger vooral met onbegrip, afkeuring en onderdrukking werd gereageerd. Jonge kinderen kunnen terecht bij het VU Medisch Centrum voor diagnostiek en begeleiding. De bladen hebben de afgelopen jaren aandacht besteed aan verschillende groepen transseksuelen. Ook transseksuelen die zonder probleem geaccepteerd worden in hun 'nieuwe' gender, kiezen er meer en meer voor zich bekend te maken als transseksueel om meer openheid en acceptatie te verkrijgen. De Stichting T-image organiseert elke twee jaar in de Balie in Amsterdam een meerdaags transgenderfilmfestival. Queer collectief 'de Noodles' verzorgt jaarlijks een kranslegging op de Dam op 4 mei ter nagedachtenis aan hen die stierven als gevolg van hun gender-expressie. De Landelijke Kontaktgroep Travestie en Transseksualiteit hield op 1 maart 2008 voor het eerst een open dag voor beleidsmakers, professionals in de zorg, naasten en nieuwsgierigen. Op 11 november 2007 was er in Amsterdam een festival (4) voor alle transgenders en hun naaten, dat door ongeveer 500 mensen is bezocht. Ook rond dit festival is er positieve berichtgeving in de media geweest. Dit is een kleine bloemlezing uit de veelheid van initiatieven en ontwikkelingen die in de richting wijzen dat het zelfbewustzijn van transgenders enorm toeneemt. Desondanks was er, eerlijk is eerlijk, een COC nodig om de verbinding met de emancipatie-opdracht van de rijksoverheid te leggen. Maar gelukkig is er een Transgender Netwerk Nederland dat klaarstaat om het stokje over te nemen.
Transgender-emancipatie versus homo-emancipatie
Ondanks de aanname van een vergelijkbare emancipatiegeschiedenis is het ook belangrijk om stil te staan bij de inhoudelijke overeenkomsten en verschillen tussen maatschappelijke situaties van homo's en transgenders. Dit zal van wezenlijk belang zijn om te bepalen, hoe de homo- en transgender-beweging zich in de toekomst dienen te verhouden: vallen de doelen dusdanig samen dat er één LGBT-beweging het meest logisch is of is de situatie van transgenders zo anders dat de specifieke doelen in een grote beweging verloren dreigen te gaan?
De discussie hierover komt in Nederland net op gang. Ik beperk me hier tot een overzicht van relevante overeenkomsten en verschillen en een voorzichtige conclusie.
Overeenkomsten
- Het gaat bij homoseksualiteit én bij transseksualiteit / genderdysforie in wezen om identiteit; uiting geven aan een eigen identiteit die niet direct vanzelf spreekt. Er is in beide gevallen sprake van zelfonderzoek, van gevoelens van 'anderszijn' in de jeugd, van een coming-out en vaak van aanvankelijke ontkenning. Homo's en transseksuelen kunnen vanuit ontkenning trouwen en kinderen krijgen. Coming out kan gepaard gaan met schuld- en schaamtegevoelens. In sommige kringen is het taboe op anders zijn groter dan in andere. In het algemeen wordt de bekendmaking van homoseksualiteit in Nederland luchtiger opgenomen dan van transseksualiteit / genderdysforie.
- In de emancipatienota wordt als beleidsdoel genoemd dat de sociale acceptatie van homoseksualiteit bevorderd wordt. Signalen die genoemd worden zijn incidenten van geweld tegen homo's. Helaas is hier ook een duidelijke overeenkomst tussen homoseksualiteit en transseksualiteit / genderdysforie aan te geven. Transgenders worden op straat aangevallen, in de buurt gepest, nageroepen en aangestaard. Velen raken in een isolement, waarbij ook het contact met de familie of het eigen gezin verloren raakt. Hoewel transseksualiteit slechts bij uitzondering als een reden voor ontslag wordt genoemd, hebben veel transgenders moeite om een werkkring te vinden of te behouden.
Verschillen
- In tegenstelling tot homoseksuelen hebben transgenders vaak een medische behandeling nodig om uiting te kunnen geven aan hun identiteit
- Transseksualiteit heeft, in weerwil van de term, niets te maken met seksualiteit. Homoseksualiteit komt voor onder transseksuelen, maar de meerderheid is heteroseksueel.
- De identiteit van een transseksueel is meestal de 'nieuwe' sekse; degene die van man naar vrouw is gegaan, is vrouw en degene die van vrouw naar man is gegaan man. De meeste transseksuelen identificeren zich niet als transseksueel en maken hun transseksuele verleden bij voorkeur ook niet bekend.
- In tegenstelling tot homoseksuelen hebben transseksuelen en vele andere transgenders wettelijke bepalingen nodig om hun identiteit te bevestigen. De mogelijkheid officieel van geslacht te veranderen is van levensgroot belang voor transgenders.
- Hoewel uitspraken over cijfers slechts een speculatief karakter hebben, kunnen we op dit ogenblik gerust zeggen dat de groep transgenders in Nederland vele malen kleiner is dan de groep homoseksuelen, lesbische vrouwen en biseksuelen. De gemiddelde kans om in de eigen familie, sociale kring of loopbaan te maken te krijgen met een transgender is dan ook klein.
Conclusie
Het is goed dat de discussie over 'samen' of 'apart' gevoerd wordt. Ik wil hier een persoonlijk idee naar voren brengen, een mening die voor verandering vatbaar is. Ik denk dat het nu een periode is waarin transgenders zelf met hun agenda en hun ervaringen naar buiten moeten komen. In welk verband dat gebeurt, is eigenlijk van minder belang. Mijns inziens is er geen plaats voor een rigoureuze keuze voor samen of apart. Waar het gaat om het bepleiten van ruimte voor identiteitsexpressies, is het alleen maar gewenst om samen op te trekken en om in het bewustzijn over van de norm afwijkende persoonlijke identiteit het steeds zowel over homoseksualiteit te hebben als over gender-identiteit. Waar het gaat over zaken als veiligheid op straat en bestrijding van discriminatie op de werkplek, geldt precies hetzelfde. Maar de specifieke transgender-thema's kunnen mijns inziens voorlopig het best bepleit en aangedragen worden vanuit transgender-organisaties.
De voorlopige agenda van Transgender Netwerk Nederland
Verbereren maatschappelijke positie transgenders
Er is een aantal concrete punten ter verbetering die niet hoeven te wachten op de uitkomsten van onderzoek:
- Herziening van het Burgerlijk Wetboek, op het punt van de vereisten voor een officiële geslachtsverandering. Deze vereisten zijn dermate sterk gebonden aan het doorlopen van één bepaald medisch protocol dat het anderen, die evengoed leven of willen leven als behorend tot het 'andere' geslacht van die mogelijkheid uitsluit. Bovendien zijn de medische trajecten zo langdurig dat ook diegenen die wel de intentie hebben om het hele traject te doorlopen, gedwongen zijn jarenlang te leven met documenten die niet meer kloppen met de werkelijkheid. In dit opzicht loopt Nederland inmiddels achter bij enkele andere Europese landen.
- Ziektekostenvergoeding. Bij de invoering van de Zorgverzekeringswet is 'psychisch lijden' als grond voor vergoeding van plastische chirurgie afgeschaft. Voor transseksuelen zijn enkele specifieke uitgangspunten geformuleerd, die in de praktijk nadelig uit blijken te pakken, met name voor de man/vrouw transseksuelen. Hoewel sommige ziektekostenverzekeringen wel tot uitkering van de kosten overgaan, zit hem de pijn in de volgende punten:
* Uitsluiten van het plaatsen van borstprotheses (voor plm. 2/3 van de man/vrouwtransseksuelen geindiceerd).
* Niet langer vergoeden van de aanpassing van alles wat geen primair geslachtskenmerk betreft. Er zijn problemen met de vergoeding van laserbehandelingen (zowel baardverwijdering als verwijderen van de genitale beharing vóór de operatie), van de adamsappelreductie, gelaatsaanpassingen en de stembandoperatie.
Verbeteren hulpverlening aan transgenders
Er bestaat een duidelijke noodzaak kennis over gender-identiteit in al zijn vormen en consequenties over te brengen op hulpverleners in de eerste en tweede lijn. Dit neemt niet weg dat het voor algemene instellingen en hulpverleners in de eerste lijn slechts incidenteel voor zal komen dat zij te maken krijgen met gender-identiteitsvragen. Het netwerk streeft er naar op termijn één of meer categoriale centra in Nederland in te richten voor hulp bij gender-identiteitsvragen in de breedste zin. Toegankelijk voor transgenders, personen uit hun omgeving en als consultmogelijkheid voor hulpverlening en onderwijs. Kenniscentra die ook daadwerkelijk hulp bieden.
We streven op het punt van het verbeteren van de hulp aan transgenders vier doelen na:
- Vergroten bekendheid met en kennis over gender-identiteit bij eerste en tweede lijns-hulpverleners en het onderwijs, middels het maken van geschikt materiaal en verspreiding daarvan. We denken daarbij aan een combinatie van een speciale website en de directe benadering van deze professionels door aan te sluiten bij opleidingen, bijscholing, vaktijdschriften enzovoort.
- Kwantitatieve en inhoudelijke beschrijving van het (effect van het) werk dat nu door de aangesloten netwerkorganisaties wordt verricht ten behoeve van transgenders en hun omgeving. Omdat het werk nu grotendeels verricht wordt door vrijwilligers, is het nog (te) weinig zichtbaar bij de overheid en bij professionele instanties. De beschrijving moet uitmonden in een advies, hoe dit werk verder uit te bouwen, gebruikmakend van de bestaande ervaring, kennis, inzet, betrokkenheid en infrastructuur. Dit advies is zowel bestemd voor de samenwerkende organisaties om de onderlinge samenwerking zo effectief mogelijk te laten worden als voor de overheid. We veronderstellen dat er een grote maatschappelijke winst te behalen valt met een relatief kleine financiële inzet. De beschrijving hoeft geen wetenschappelijk karakter te hebben, maar moet wel overtuigen. De vorm kan creatief of journalistiek zijn.
- Op grond van onze eigen ervaringen en het werk dat wij al jaren verrichten, hebben we een behoorlijk goed idee over de situatie van transgenders in Nederland. Niet toevallig wordt door alle deelnemers genoemd dat er meer en een beter psychosociaal aanbod moet komen voor transgenders (en hun omgeving). Het is tijd om onze indrukken om te zetten in goed onderbouwde kennis over de leefsituatie en noden van transgenders. In het kader van dit project willen we dan ook een gedegen onderzoek initiëren, in samenwerking met de gender-teams (Amsterdam en Groningen), de GGZ en vrijgevestigde gender-therapeuten. Om dubbel werk te voorkomen zal eerst onderzocht worden, of er onderzoeken lopen of op stapel staan die hetzelfde doel beogen.
- Uit eigen ervaring weten we dat er binnen de groep transgenders extra kwetsbare groepen te onderscheiden zijn. Er is bijvoorbeeld contact met verstandelijk gehandicapte transgenders en met transgenders uit etnische culturen die (nog) minder tolerant staan tegenover afwijkende gender-expressie. Van andere aard, maar ook een duidelijk knelpunt uit eigen waarneming, zijn de vragen van en over kinderen die opgroeien in een gezin waar één van de partners transgender is of blijkt te zijn. Deze groepen vragen om extra aandacht en overleg met partners in het veld die ofwel zicht hebben op de specifieke groep ofwel ervaringen hebben in een vergelijkbaar aanbod. Deze extra inspanning moet als onderdeel terug te vinden zijn in de hierboven beschreven doelen.
Ondersteuning netwerk en aangesloten partners
Voor de netwerkontwikkeling streven we de volgende doelen na:
- Verdere opbouw van het netwerk. Komen tot een heldere overlegstructuur, een visie op de langere termijn en een daarbij passende rechtspersoon. Het is denkbaar dat de gezamenlijke doelen in principe via het netwerk worden bereikt. De doelen zijn hier kort samen te vatten als:
* Vergroten zichtbaarheid van en kennis over gender-identiteiten en kennis over gender-identiteiten en uitingsvormen.
* Benadering van hulpverlening en onderwijs in verband met hun signaleringsfunctie.
* Collectieve belangenbehartiging (wetgeving, patiëntenbelangen, strijd tegen discriminatie op de werkvloer en in de openbare ruimte).
* Empowerment van de Nederlandse transgenders.
- Toegankelijkheid van de verschillende organisaties vergroten door het netwerk als centrale bron van informatie te positioneren. Concreet wordt hiertoe een website en een publiciteitscampagne ontwikkeld. Waar nodig worden de aangesloten organisaties geholpen hun eigen zichtbaarheid te vergroten.
Mr. drs. Thomas Wormgoor is coördinator van de Werkgroep Transseksualiteit en Genderdysforie op het landelijk bureau van Humanitas te Amsterdam. Deze werkgroep heet sinds 21 maart 2008 'Transvisie, centrum voor genderdiversiteit' en draagt bij aan de ondersteuning van transgenders, transseksuelen en hun naasten via Humanitas
Noten
(1) Ontleend aan www.n00dles.nl/gender onder wiki
(2) Interdepartementale Werkgroep Overheidsbeleid en Homoseksualiteit (IWOH), Gewoon homo zijn. Lesbisch en homoemancipatiebeleid 2008-2011, Den Haag, 2007. Zie ook: www.minocw.nl/onderwijs .
(3) Dit geldt minder voor enkele groepen allochtonen binnen Nederland en sommige geloofsgemeenschappen.
(4) Transfusionfestival. Zie ook: www.transfusionfestival.nl
===
Bron: Tijdschrift voor Humanistiek, dubbelnummer 33+34, juni 2008. Dit 208 pagina's en 38 artikelen tellende themanummer gaat volledig over over rechten voor HLBT's in Nederland en het buitenland.
Thomas Wormgoor
In de homo-nota die het ministerie van OC&W in november 2007 uitbracht, wordt voor het eerst in de geschiedenis aandacht besteed aan transgenders. Het is de verdienste van COC Nederland dat het zo ver gekomen is. Het COC heeft transgender-organisaties betrokken bij het tot stand komen van het gezamenlijke advies over homo-emancipatie dat het nieuwe kabinet na honderd dagen kreeg aangeboden en het COC heeft zich ten doel gesteld om ook de belangen van transgenders te vertegenwoordigen.
Landelijk werkende transgender-organisaties kent Nederland al meer dan 25 jaar. Men kan zich dus afvragen, waarom het tot 2007 heeft geduurd, dat transgenders in een emancipatienota van de rijksoverheid terecht kwamen en waarom het COC er voor nodig was om dit te bewerkstelligen. In het verlengde daarvan ligt de vraag, wat emancipatie in de context van afwijkende gender-identiteit inhoudt en of het emancipatiestreven van respectievelijk homoseksuelen en transgenders binnen één organisatie past.
Feiten en begrippen
Het begrip transgender is in Nederland sinds kort in gebruik. Het wordt enerzijds gebruikt als paraplueterk voor alle 'verschijningsvormen' van afwijkende gender-identiteiten. Anderzijds wordt de term gebruikt om naast travestieten en transseksuelen een derde categorie aan te duiden, namelijk mensen die niet samenvallen met het geslacht waartoe zij lichamelijk behoren, maar die zich ook niet travestiet of transseksueel voelen. In dit artikel gebruik ik de term transgender meestal in de eerste betekenis. Anders maak ik dat duidelijk.
Transseksuelen zijn degenen die, meestal al vanaf jonge leeftijd, zich innerlijk tot het andere dan het fysieke geboortegeslacht voelen behoren. Sinds de jaren 1960 is het mogelijk in Nederland een geslachtsveranderende operatie te ondergaan. Momenteel kent Nederland twee gender-teams, die beide de status van kennis-centrum hebben. Het ene team is onderdeel van het VU Medisch Centrum en het andere van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Deze centra mogen de diagnose transseksualiteit vaststellen en patiënten indiceren en begeleiden bij hormoonbehandeling en geslachts aanpassende operaties. Hoewel transseksuelen in toenemende mate zoeken naar alternatieve behandelmogelijkheden, zijn er redelijk betrouwbare cijfers te geven over het aantal behandelde transseksuelen in Nederland. Dit zijn er momenteel ongeveer 4000. Tweederde daarvan zijn vrouwen die in een mannenlichaam zijn geboren en een derde daarvan mannen die in een vrouwenlichaam ter wereld kwamen.
Travestieten hebben een sterke drang om zich te kleden en te presenteren als een persoon van de andere sekse. Traditioneel hebben we het dan over mannen die zich af en toe of regelmatig als vrouw kleden en opmaken. De mate waarin deze noodzaak gevoeld wordt en de betekenis die het heeft in het leven, verschilt van persoon tot persoon. Niet altijd zal er sprake zijn van een afwijkende gender-identiteit, maar dit is wel de groep waarover ik het in dit artikel heb. Er zijn geen betrouwbare cijfers over het aantal travestieten in Nederland. Aangenomen mag worden dat deze groep vele malen groter is dan de groep transseksuelen.
Over de derde groep, transgenders in enge zin, is nog minder bekend. Zonder enige twijfel bestaan er mensen die zich noch honderd procent man, noch honderd procent vrouw voelen. De manier waarop zij uitdrukking kunnen of willen geven aan hun gender-identiteit, verschilt en ook de wijze waarop zij hun a-gender-beleving in taal uitdrukken: sommigen voelen zich tussen de geslachten in staan, sommigen voelen zich een heel aparte categorie waarvoor nog geen term bedacht is, sommigen voelen dat zij beide geslachten in zich verenigen. Soms wordt de term 'queer' gebruikt. Men kan 'queer' ook beschouwen als een politieke stellingname. De kritiek op de heteronorm en het binaire geslachtsmodel wordt dan uitgebreid naar het aan de kaak stellen van elke identiteitsnorm. Radicale queers zien in alle discriminatievormen een gemeenschappelijke basis, namelijk het categoriseren en vervolgens in- of uitsluiten van mensen. Daarom verzetten ze zich niet alleen tegen homo- / lesbo- / bi- / transfobie en tegen seksisme en genderisme, maar bijvoorbeeld ook tegen racisme, zinloos geweld, leeftijdsdiscriminatie en economisch onrecht. (1)
Op dit moment hebben we nog heel weinig zicht op de omvang van deze groepen. Het is de vraag, of er überhaupt sprake is van werkelijk te onderscheiden groepen. Dit geldt voor alle indelingen van transgenders. We zien dat mensen van de ene 'groep' naar de andere 'groep' kunnen opschuiven in de loop van hun leven. Is dat een teken van toenemend zelfinzicht, van toenemende lijdensdruk of van een werkelijk veranderende gender-identiteit? En wat is de rol van de maatschappelijke acceptatie in het realiseren van de ene of de andere uitingsvorm?
Het Transgender Netwerk Nederland is een landelijk samenwerkingsorgaan. Overeengekomen is dat het initiatief om thema's of projecten aan te pakken van elk van de deelnemers van komen. Er is een werkwijze afgesproken, maar duidelijk is dat er nog geen vanzelfsprekende continuïteit is; het netwerk bevindt zich nog in de opbouwfase. Er worden leden en geaffilieerde leden onderscheiden. Tezamen vormt het netwerk een goede vertegenwoordiging van de verschillende transgendergroepen. De deelnemers hebben elk een eigen achterban en verschillen in historie, doelstellingen en manier van manifesteren. De deelnemers zijn het er over eens dat het belangrijk en waardevol is de krachten te bundelen. De actief betrokken organisaties zijn:
- Landelijke Kontaktgroep Travestie & Transseksualiteit
- Queer collectief De Noodles
- Transvisie (v/h Werkgroep Transseksualiteit en Genderdysforie Humanitas)
- Stichting T-Image
Transgenders in de homo-emancipatienota
In de homo-emancipatienota van november 2007 (2) wordt in het voorwoord aangegeven, dat waar gesproken wordt over homoseksuelen, ook transgenders worden bedoeld. Specifiek worden transgenders genoemd op pagina 24 van de nota. Hier wordt een definitie van transgenders gegeven en er wordt gesteld dat het kabinet zich realiseert eigenlijk heel weinig te weten over de vragen en de noden van deze groep. Om die reden zal het ministerie van OC&W een bijdrage geven aan het Transgender Netwerk Nederland ten behoeve van het zichtbaar maken van de vragen van transgenders en het overdragen van de kennis over transgenders op professionals in de hulpverlening.
Dat men aangeeft weinig kennis te hebben van transgenders, wordt in de nota geïllustreerd door de definitie die men heeft gekozen. Een definitie die overigens is ontleend aan het Kenniscentrum lesbisch en homo-emancipatiebeleid. In deze definitie worden ook interseksuelen tot de groep transgender personen gerekend. Dit is niet gangbaar. Bij interseksuelen is er sprake van een fysieke stoornis die lichamelijke consequenties heeft. Er zijn veel stoornissen die tot de interseksuele stoornissen gerekend worden. Niet altijd is bij de geboorte duidelijk tot welk geslacht een interseksueel behoort. Als hierover een 'verkeerd' besluit is genomen, kan iemand een gender-identiteitsprobleem krijgen, maar interseksualiteit is in wezen geen gender-identiteitsstoornis.
De emancipatie van transgenders
Emancipatiedoeleinden zijn aan de orde waar een tekort aan gerechtvaardigheid en gelijkberechtiging wordt ervaren. Het is goed denkbaar dat een groep mensen wordt achtergesteld zonder dat deze groep dit zelf als een tekort ervaart; er zal dan ook geen emancipatiebeweging in deze groep bestaan. Voor het onstaan van een emancipatiebeweging is zowel een achterstelling nodig, als het besef dat deze achterstelling onterecht is. Met andere woorden: een objectieve en een subjectieve component. Ik meen dat de geschiedenis van de transgender-emancipatie zich in grote lijnen zo zal ontwikkelen als de geschiedenis van de homo-emancipatie. Zolang de van de norm afwijkende identiteit voor het overgrote deel van de mensen ervaren wordt als een persoonlijk lot, vaak gepaard gaand met sterke gevoelens van schuld en schaamte, is er geen voedingsbodem voor een emancipatie-beweging. Men zoekt zijn eigen weg, tegen de verdrukking in. Contact met mensen die dat lot delen, wordt meestal wel gewaardeerd, maar vindt plaats in afzondering. Zichtbaarheid in de buitenwereld wordt misschien nog wel als theoretisch ideaal gezien, maar niemand wil zijn eigen privacy daaraan 'opofferen'. De enkeling die zijn of haar identiteit wel naar buiten toe kenbaar maakt, kan rekenen op ambivalente gevoelens bij de eigen groep. In de jaren 1970 zeiden moeders tegen hun homozonen: 'als je maar niet zo wordt als Albert Mol', en ja, een ander voorbeeld was er meestal niet. Hoewel het uitkomen voor homoseksualiteit heel vaak nog een angstige bevalling is en angst en schaamte niet zijn verdreven uit Nederland, zullen er weinig jongeren en weinig (3) volwassenen zijn die niet weten wat homoseksualiteit is. Er zijn bijvoorbeeld veel gewaardeerde en openlijke homoseksuele Bekende Nederlanders (BN'ers) op TV.
Ik meen dat aan de subjectieve voorwaarde voor een emancipatiebeweging tot voor zeer kort voor transgenders nog niet was voldaan: transgender zijn werd / wordt door een groot deel van de personen die het betreft, ervaren als een persoonlijk lot, als een last waar men zich alleen mee voelt. De gedachte om uiting te geven aan het innerlijke gevoel gaat vaak gepaard met angst en schaamte. Kelly van der Veer was aanvankelijk voor veel jonge transgenders een rolmodel. Toen zij zich als BN'er in een bepaalde richting ging ontwikkelen, werd zij van rolmodel een anti-heldin. Een ander voorbeeld is er nauwelijks. Waarschijnlijk zeggen moeders tegen hun zonen die niets anders willen zijn dan een meisje: 'Als je maar niet zo ordinair wordt als Kelly.'
Maar er zijn grote veranderingen gaande. Er is ondertussen respectvolle en positieve aandacht voor jonge kinderen die sterk genderdysfoor zijn. Ouders durven de gedachte toe te laten dat hun kind wellicht genderdysfoor is, waar vroeger vooral met onbegrip, afkeuring en onderdrukking werd gereageerd. Jonge kinderen kunnen terecht bij het VU Medisch Centrum voor diagnostiek en begeleiding. De bladen hebben de afgelopen jaren aandacht besteed aan verschillende groepen transseksuelen. Ook transseksuelen die zonder probleem geaccepteerd worden in hun 'nieuwe' gender, kiezen er meer en meer voor zich bekend te maken als transseksueel om meer openheid en acceptatie te verkrijgen. De Stichting T-image organiseert elke twee jaar in de Balie in Amsterdam een meerdaags transgenderfilmfestival. Queer collectief 'de Noodles' verzorgt jaarlijks een kranslegging op de Dam op 4 mei ter nagedachtenis aan hen die stierven als gevolg van hun gender-expressie. De Landelijke Kontaktgroep Travestie en Transseksualiteit hield op 1 maart 2008 voor het eerst een open dag voor beleidsmakers, professionals in de zorg, naasten en nieuwsgierigen. Op 11 november 2007 was er in Amsterdam een festival (4) voor alle transgenders en hun naaten, dat door ongeveer 500 mensen is bezocht. Ook rond dit festival is er positieve berichtgeving in de media geweest. Dit is een kleine bloemlezing uit de veelheid van initiatieven en ontwikkelingen die in de richting wijzen dat het zelfbewustzijn van transgenders enorm toeneemt. Desondanks was er, eerlijk is eerlijk, een COC nodig om de verbinding met de emancipatie-opdracht van de rijksoverheid te leggen. Maar gelukkig is er een Transgender Netwerk Nederland dat klaarstaat om het stokje over te nemen.
Transgender-emancipatie versus homo-emancipatie
Ondanks de aanname van een vergelijkbare emancipatiegeschiedenis is het ook belangrijk om stil te staan bij de inhoudelijke overeenkomsten en verschillen tussen maatschappelijke situaties van homo's en transgenders. Dit zal van wezenlijk belang zijn om te bepalen, hoe de homo- en transgender-beweging zich in de toekomst dienen te verhouden: vallen de doelen dusdanig samen dat er één LGBT-beweging het meest logisch is of is de situatie van transgenders zo anders dat de specifieke doelen in een grote beweging verloren dreigen te gaan?
De discussie hierover komt in Nederland net op gang. Ik beperk me hier tot een overzicht van relevante overeenkomsten en verschillen en een voorzichtige conclusie.
Overeenkomsten
- Het gaat bij homoseksualiteit én bij transseksualiteit / genderdysforie in wezen om identiteit; uiting geven aan een eigen identiteit die niet direct vanzelf spreekt. Er is in beide gevallen sprake van zelfonderzoek, van gevoelens van 'anderszijn' in de jeugd, van een coming-out en vaak van aanvankelijke ontkenning. Homo's en transseksuelen kunnen vanuit ontkenning trouwen en kinderen krijgen. Coming out kan gepaard gaan met schuld- en schaamtegevoelens. In sommige kringen is het taboe op anders zijn groter dan in andere. In het algemeen wordt de bekendmaking van homoseksualiteit in Nederland luchtiger opgenomen dan van transseksualiteit / genderdysforie.
- In de emancipatienota wordt als beleidsdoel genoemd dat de sociale acceptatie van homoseksualiteit bevorderd wordt. Signalen die genoemd worden zijn incidenten van geweld tegen homo's. Helaas is hier ook een duidelijke overeenkomst tussen homoseksualiteit en transseksualiteit / genderdysforie aan te geven. Transgenders worden op straat aangevallen, in de buurt gepest, nageroepen en aangestaard. Velen raken in een isolement, waarbij ook het contact met de familie of het eigen gezin verloren raakt. Hoewel transseksualiteit slechts bij uitzondering als een reden voor ontslag wordt genoemd, hebben veel transgenders moeite om een werkkring te vinden of te behouden.
Verschillen
- In tegenstelling tot homoseksuelen hebben transgenders vaak een medische behandeling nodig om uiting te kunnen geven aan hun identiteit
- Transseksualiteit heeft, in weerwil van de term, niets te maken met seksualiteit. Homoseksualiteit komt voor onder transseksuelen, maar de meerderheid is heteroseksueel.
- De identiteit van een transseksueel is meestal de 'nieuwe' sekse; degene die van man naar vrouw is gegaan, is vrouw en degene die van vrouw naar man is gegaan man. De meeste transseksuelen identificeren zich niet als transseksueel en maken hun transseksuele verleden bij voorkeur ook niet bekend.
- In tegenstelling tot homoseksuelen hebben transseksuelen en vele andere transgenders wettelijke bepalingen nodig om hun identiteit te bevestigen. De mogelijkheid officieel van geslacht te veranderen is van levensgroot belang voor transgenders.
- Hoewel uitspraken over cijfers slechts een speculatief karakter hebben, kunnen we op dit ogenblik gerust zeggen dat de groep transgenders in Nederland vele malen kleiner is dan de groep homoseksuelen, lesbische vrouwen en biseksuelen. De gemiddelde kans om in de eigen familie, sociale kring of loopbaan te maken te krijgen met een transgender is dan ook klein.
Conclusie
Het is goed dat de discussie over 'samen' of 'apart' gevoerd wordt. Ik wil hier een persoonlijk idee naar voren brengen, een mening die voor verandering vatbaar is. Ik denk dat het nu een periode is waarin transgenders zelf met hun agenda en hun ervaringen naar buiten moeten komen. In welk verband dat gebeurt, is eigenlijk van minder belang. Mijns inziens is er geen plaats voor een rigoureuze keuze voor samen of apart. Waar het gaat om het bepleiten van ruimte voor identiteitsexpressies, is het alleen maar gewenst om samen op te trekken en om in het bewustzijn over van de norm afwijkende persoonlijke identiteit het steeds zowel over homoseksualiteit te hebben als over gender-identiteit. Waar het gaat over zaken als veiligheid op straat en bestrijding van discriminatie op de werkplek, geldt precies hetzelfde. Maar de specifieke transgender-thema's kunnen mijns inziens voorlopig het best bepleit en aangedragen worden vanuit transgender-organisaties.
De voorlopige agenda van Transgender Netwerk Nederland
Verbereren maatschappelijke positie transgenders
Er is een aantal concrete punten ter verbetering die niet hoeven te wachten op de uitkomsten van onderzoek:
- Herziening van het Burgerlijk Wetboek, op het punt van de vereisten voor een officiële geslachtsverandering. Deze vereisten zijn dermate sterk gebonden aan het doorlopen van één bepaald medisch protocol dat het anderen, die evengoed leven of willen leven als behorend tot het 'andere' geslacht van die mogelijkheid uitsluit. Bovendien zijn de medische trajecten zo langdurig dat ook diegenen die wel de intentie hebben om het hele traject te doorlopen, gedwongen zijn jarenlang te leven met documenten die niet meer kloppen met de werkelijkheid. In dit opzicht loopt Nederland inmiddels achter bij enkele andere Europese landen.
- Ziektekostenvergoeding. Bij de invoering van de Zorgverzekeringswet is 'psychisch lijden' als grond voor vergoeding van plastische chirurgie afgeschaft. Voor transseksuelen zijn enkele specifieke uitgangspunten geformuleerd, die in de praktijk nadelig uit blijken te pakken, met name voor de man/vrouw transseksuelen. Hoewel sommige ziektekostenverzekeringen wel tot uitkering van de kosten overgaan, zit hem de pijn in de volgende punten:
* Uitsluiten van het plaatsen van borstprotheses (voor plm. 2/3 van de man/vrouwtransseksuelen geindiceerd).
* Niet langer vergoeden van de aanpassing van alles wat geen primair geslachtskenmerk betreft. Er zijn problemen met de vergoeding van laserbehandelingen (zowel baardverwijdering als verwijderen van de genitale beharing vóór de operatie), van de adamsappelreductie, gelaatsaanpassingen en de stembandoperatie.
Verbeteren hulpverlening aan transgenders
Er bestaat een duidelijke noodzaak kennis over gender-identiteit in al zijn vormen en consequenties over te brengen op hulpverleners in de eerste en tweede lijn. Dit neemt niet weg dat het voor algemene instellingen en hulpverleners in de eerste lijn slechts incidenteel voor zal komen dat zij te maken krijgen met gender-identiteitsvragen. Het netwerk streeft er naar op termijn één of meer categoriale centra in Nederland in te richten voor hulp bij gender-identiteitsvragen in de breedste zin. Toegankelijk voor transgenders, personen uit hun omgeving en als consultmogelijkheid voor hulpverlening en onderwijs. Kenniscentra die ook daadwerkelijk hulp bieden.
We streven op het punt van het verbeteren van de hulp aan transgenders vier doelen na:
- Vergroten bekendheid met en kennis over gender-identiteit bij eerste en tweede lijns-hulpverleners en het onderwijs, middels het maken van geschikt materiaal en verspreiding daarvan. We denken daarbij aan een combinatie van een speciale website en de directe benadering van deze professionels door aan te sluiten bij opleidingen, bijscholing, vaktijdschriften enzovoort.
- Kwantitatieve en inhoudelijke beschrijving van het (effect van het) werk dat nu door de aangesloten netwerkorganisaties wordt verricht ten behoeve van transgenders en hun omgeving. Omdat het werk nu grotendeels verricht wordt door vrijwilligers, is het nog (te) weinig zichtbaar bij de overheid en bij professionele instanties. De beschrijving moet uitmonden in een advies, hoe dit werk verder uit te bouwen, gebruikmakend van de bestaande ervaring, kennis, inzet, betrokkenheid en infrastructuur. Dit advies is zowel bestemd voor de samenwerkende organisaties om de onderlinge samenwerking zo effectief mogelijk te laten worden als voor de overheid. We veronderstellen dat er een grote maatschappelijke winst te behalen valt met een relatief kleine financiële inzet. De beschrijving hoeft geen wetenschappelijk karakter te hebben, maar moet wel overtuigen. De vorm kan creatief of journalistiek zijn.
- Op grond van onze eigen ervaringen en het werk dat wij al jaren verrichten, hebben we een behoorlijk goed idee over de situatie van transgenders in Nederland. Niet toevallig wordt door alle deelnemers genoemd dat er meer en een beter psychosociaal aanbod moet komen voor transgenders (en hun omgeving). Het is tijd om onze indrukken om te zetten in goed onderbouwde kennis over de leefsituatie en noden van transgenders. In het kader van dit project willen we dan ook een gedegen onderzoek initiëren, in samenwerking met de gender-teams (Amsterdam en Groningen), de GGZ en vrijgevestigde gender-therapeuten. Om dubbel werk te voorkomen zal eerst onderzocht worden, of er onderzoeken lopen of op stapel staan die hetzelfde doel beogen.
- Uit eigen ervaring weten we dat er binnen de groep transgenders extra kwetsbare groepen te onderscheiden zijn. Er is bijvoorbeeld contact met verstandelijk gehandicapte transgenders en met transgenders uit etnische culturen die (nog) minder tolerant staan tegenover afwijkende gender-expressie. Van andere aard, maar ook een duidelijk knelpunt uit eigen waarneming, zijn de vragen van en over kinderen die opgroeien in een gezin waar één van de partners transgender is of blijkt te zijn. Deze groepen vragen om extra aandacht en overleg met partners in het veld die ofwel zicht hebben op de specifieke groep ofwel ervaringen hebben in een vergelijkbaar aanbod. Deze extra inspanning moet als onderdeel terug te vinden zijn in de hierboven beschreven doelen.
Ondersteuning netwerk en aangesloten partners
Voor de netwerkontwikkeling streven we de volgende doelen na:
- Verdere opbouw van het netwerk. Komen tot een heldere overlegstructuur, een visie op de langere termijn en een daarbij passende rechtspersoon. Het is denkbaar dat de gezamenlijke doelen in principe via het netwerk worden bereikt. De doelen zijn hier kort samen te vatten als:
* Vergroten zichtbaarheid van en kennis over gender-identiteiten en kennis over gender-identiteiten en uitingsvormen.
* Benadering van hulpverlening en onderwijs in verband met hun signaleringsfunctie.
* Collectieve belangenbehartiging (wetgeving, patiëntenbelangen, strijd tegen discriminatie op de werkvloer en in de openbare ruimte).
* Empowerment van de Nederlandse transgenders.
- Toegankelijkheid van de verschillende organisaties vergroten door het netwerk als centrale bron van informatie te positioneren. Concreet wordt hiertoe een website en een publiciteitscampagne ontwikkeld. Waar nodig worden de aangesloten organisaties geholpen hun eigen zichtbaarheid te vergroten.
Mr. drs. Thomas Wormgoor is coördinator van de Werkgroep Transseksualiteit en Genderdysforie op het landelijk bureau van Humanitas te Amsterdam. Deze werkgroep heet sinds 21 maart 2008 'Transvisie, centrum voor genderdiversiteit' en draagt bij aan de ondersteuning van transgenders, transseksuelen en hun naasten via Humanitas
Noten
(1) Ontleend aan www.n00dles.nl/gender onder wiki
(2) Interdepartementale Werkgroep Overheidsbeleid en Homoseksualiteit (IWOH), Gewoon homo zijn. Lesbisch en homoemancipatiebeleid 2008-2011, Den Haag, 2007. Zie ook: www.minocw.nl/onderwijs .
(3) Dit geldt minder voor enkele groepen allochtonen binnen Nederland en sommige geloofsgemeenschappen.
(4) Transfusionfestival. Zie ook: www.transfusionfestival.nl
===
Bron: Tijdschrift voor Humanistiek, dubbelnummer 33+34, juni 2008. Dit 208 pagina's en 38 artikelen tellende themanummer gaat volledig over over rechten voor HLBT's in Nederland en het buitenland.
Kijk ook eens op de genderkalender !
- Morbide
- Forumdiva
- Berichten: 1636
- Lid geworden op: vr mar 16, 2007 12:52
- Locatie: Drachten
- Contacteer:
Dank voor het overtypen. =)
Misschien is het een idee om het artikel in het info hoekje op de homepage te plaatsen. Of het TNN de lijst met ambities waar kan maken waag ik te betwijfelen, maar het is wel duidelijk dat Thomas Wormgoor er zin in heeft.
Misschien is het een idee om het artikel in het info hoekje op de homepage te plaatsen. Of het TNN de lijst met ambities waar kan maken waag ik te betwijfelen, maar het is wel duidelijk dat Thomas Wormgoor er zin in heeft.
Echt een specifieke reden voor het onderwerp "travestie" hebben we niet. Maar onderwerpen als tienerzwangerschap, anorexia, HIV/aids, ... enz. waren al te vaak aanbod gekomen en die mochten we niet meer kiezen.
-
- Forumdiva
- Berichten: 1695
- Lid geworden op: vr mar 16, 2007 12:25
Ik vind het op zich een goed stuk, bij bepaalde zaken plaats ik mijn kanttekeningen. Maar ik merk wel dat als ik een gesprek bij Humanitas wil hebben Thomas wel de voor mij aanwezen persoon is. De psychologe waarbij ik ruime tijd (2 jaar ?) geleden geweest ben kon niet echt indruk op mij maken, dit stuk dus wel.
- Frederique_
- Forum Junkie
- Berichten: 4825
- Lid geworden op: do apr 01, 2004 19:44
- Locatie: Amstelhoek (20km van Amsterdam)
- Contacteer:
Hoi Nannette,
Je maakt me erg nieuwsgierig naar je kanttekeningen!
Groetjes,
Frederique
Je maakt me erg nieuwsgierig naar je kanttekeningen!
Groetjes,
Frederique
Kijk ook eens op de genderkalender !
-
- Forumdiva
- Berichten: 1695
- Lid geworden op: vr mar 16, 2007 12:25
Hoi Frederique,
een heel belangrijk stuk wat ik al mis is bv nabehandeling na de SRS. Niet iedereen zal hier behoefte aan hebben, maar een aantal mensen wel. Ook zie ik als mensen met GID in contact komen met ggz ze heel vaak de diagnose Borderline krijgen. Ik vraag mezelf ten zeerste af of dat correct is, en of het niet een (in)direct gevolg is van GID en dan ook daar bij hoort. Ik wil dit in september met Luc Gijs bespreken, kijken of er op dit gebied al ontwikkelingen zijn, en dit anders bij de raad van bestuur van Parnassia BAVO groep neerleggen als een nieuw te ontwikkelen stuk. Ze willen graag vernieuwend en innovatief zijn op de markt, laat ze dat dan maar eens bewijzen.
groetjes,
Nannette
een heel belangrijk stuk wat ik al mis is bv nabehandeling na de SRS. Niet iedereen zal hier behoefte aan hebben, maar een aantal mensen wel. Ook zie ik als mensen met GID in contact komen met ggz ze heel vaak de diagnose Borderline krijgen. Ik vraag mezelf ten zeerste af of dat correct is, en of het niet een (in)direct gevolg is van GID en dan ook daar bij hoort. Ik wil dit in september met Luc Gijs bespreken, kijken of er op dit gebied al ontwikkelingen zijn, en dit anders bij de raad van bestuur van Parnassia BAVO groep neerleggen als een nieuw te ontwikkelen stuk. Ze willen graag vernieuwend en innovatief zijn op de markt, laat ze dat dan maar eens bewijzen.
groetjes,
Nannette
- Frederique_
- Forum Junkie
- Berichten: 4825
- Lid geworden op: do apr 01, 2004 19:44
- Locatie: Amstelhoek (20km van Amsterdam)
- Contacteer:
Hoi Nannette,
Volgens mij staan ze er beide in:
"Niet toevallig wordt door alle deelnemers genoemd dat er meer en een beter psychosociaal aanbod moet komen voor transgenders (en hun omgeving)."
"Verbeteren hulpverlening aan transgenders
Er bestaat een duidelijke noodzaak kennis over gender-identiteit in al zijn vormen en consequenties over te brengen op hulpverleners in de eerste en tweede lijn. Dit neemt niet weg dat het voor algemene instellingen en hulpverleners in de eerste lijn slechts incidenteel voor zal komen dat zij te maken krijgen met gender-identiteitsvragen. Het netwerk streeft er naar op termijn één of meer categoriale centra in Nederland in te richten voor hulp bij gender-identiteitsvragen in de breedste zin. Toegankelijk voor transgenders, personen uit hun omgeving en als consultmogelijkheid voor hulpverlening en onderwijs. Kenniscentra die ook daadwerkelijk hulp bieden."
Gelukkig maar dat ze oog voor beide (lijken te) hebben!
Wat ik zelf veel meer als kritiek had was:
* De agenda is behoorlijk ambitieus, TNN bestaat op dit moment uit alleen (bestuurs-)leden van aangesloten organisaties. Ik zou er sterk voor willen pleiten om niet alleen organisaties, maar ook individuen lid te laten worden van TNN (zoals in Vlaanderen bij de T-werkgroep wel gebeurt). De leden zouden zich daarmee commiteren om ook (een deel van) het werk op landelijk niveau te doen: passief lidmaatschap is niet mogelijk. Het zou TNN veel slagvaardiger maken en het maakt het draagvlak voor TNN onder de T*'s ook groter. T*'s betrekken bij de uitvoering, maar niet bij de besluitvorming vind ik zelf geen goed idee, hoe goed de ideëen zelf ook lijken te zijn.
* Ik vind het bijzonder raar (understatement) dat dit stuk in het Tijdschrift voor Humanistiek verschijnt, terwijl de inhoud bij de eigen achterban niet bekend is.
Groetjes,
Frederique
Volgens mij staan ze er beide in:
"Niet toevallig wordt door alle deelnemers genoemd dat er meer en een beter psychosociaal aanbod moet komen voor transgenders (en hun omgeving)."
"Verbeteren hulpverlening aan transgenders
Er bestaat een duidelijke noodzaak kennis over gender-identiteit in al zijn vormen en consequenties over te brengen op hulpverleners in de eerste en tweede lijn. Dit neemt niet weg dat het voor algemene instellingen en hulpverleners in de eerste lijn slechts incidenteel voor zal komen dat zij te maken krijgen met gender-identiteitsvragen. Het netwerk streeft er naar op termijn één of meer categoriale centra in Nederland in te richten voor hulp bij gender-identiteitsvragen in de breedste zin. Toegankelijk voor transgenders, personen uit hun omgeving en als consultmogelijkheid voor hulpverlening en onderwijs. Kenniscentra die ook daadwerkelijk hulp bieden."
Gelukkig maar dat ze oog voor beide (lijken te) hebben!
Wat ik zelf veel meer als kritiek had was:
* De agenda is behoorlijk ambitieus, TNN bestaat op dit moment uit alleen (bestuurs-)leden van aangesloten organisaties. Ik zou er sterk voor willen pleiten om niet alleen organisaties, maar ook individuen lid te laten worden van TNN (zoals in Vlaanderen bij de T-werkgroep wel gebeurt). De leden zouden zich daarmee commiteren om ook (een deel van) het werk op landelijk niveau te doen: passief lidmaatschap is niet mogelijk. Het zou TNN veel slagvaardiger maken en het maakt het draagvlak voor TNN onder de T*'s ook groter. T*'s betrekken bij de uitvoering, maar niet bij de besluitvorming vind ik zelf geen goed idee, hoe goed de ideëen zelf ook lijken te zijn.
* Ik vind het bijzonder raar (understatement) dat dit stuk in het Tijdschrift voor Humanistiek verschijnt, terwijl de inhoud bij de eigen achterban niet bekend is.
Groetjes,
Frederique
Kijk ook eens op de genderkalender !
-
- Forumdiva
- Berichten: 1695
- Lid geworden op: vr mar 16, 2007 12:25
Hoi Frederique,
zoals het gebracht wordt lijkt het mij zich meer te richten op voor de SRS vooral, en niet daarna, ook daarna had ik graag explicitiet genoemd willen zien, het is hu te algemeen. Er wordt duidelijk genoemd gender-identiteitsvragen, en niet de gevolgen in alle facetten van dit probleem, want die zijn veel meer omvattend.
Ook het streven naar 1 of meer centra, ik vind dat men eigenlijk in elke provincie bv terecht MOET kunnen. Ver/lang reizen moet zo veel mogelijk vermeden worden.
Het ambitieus heb ik niet als commentaar, omdat dit soort stukken dat altijd zijn. bv het stuk over de plastische chirurgie, hetgeen nog niet zo lang geleden is geschreven vanuit het genderteam is een veel indrukwekkender stuk, en dat is zo van tafel geveegd.
Ik denk ook dat ze moeten zorgen dat de achterban beter bereikt en georganiseerd word, zorg dat het geen schande meer hoeft te zijn om toe te geven dat je in het verkeerde lichaam geboren bent, start een reclame campagne op tv desnoods hiervoor. Humanitas krijgt tegenwoordig genoeg geld vanuit (sponsor) loterij, laat ze eens een deel hiervan aan de achterban die het minste krijgt besteden.
Het beeld van de transgender moet hoognodig veranderd worden in Nederland, Humanitas is niet zoals vroeger een arme club die van giften en donaties afhankelijk is. Ik weet dat ze 10 jaar geleden al ruim geld uit de loterij kregen, en dat zal nog wel zo zijn. En anders moet VWS hier maar zorg voor dragen. Die hameren er alleen op dat allochtonen niet gediscrimineerd mogen worden terwijl een aantal daarvan wel oa de transgender groep wel mag discrimineren, want ik heb eigenlijk nog nooit gehoord dat hier met succes iets aan veranderd is ergens.
Groetjes, Nannette
zoals het gebracht wordt lijkt het mij zich meer te richten op voor de SRS vooral, en niet daarna, ook daarna had ik graag explicitiet genoemd willen zien, het is hu te algemeen. Er wordt duidelijk genoemd gender-identiteitsvragen, en niet de gevolgen in alle facetten van dit probleem, want die zijn veel meer omvattend.
Ook het streven naar 1 of meer centra, ik vind dat men eigenlijk in elke provincie bv terecht MOET kunnen. Ver/lang reizen moet zo veel mogelijk vermeden worden.
Het ambitieus heb ik niet als commentaar, omdat dit soort stukken dat altijd zijn. bv het stuk over de plastische chirurgie, hetgeen nog niet zo lang geleden is geschreven vanuit het genderteam is een veel indrukwekkender stuk, en dat is zo van tafel geveegd.
Ik denk ook dat ze moeten zorgen dat de achterban beter bereikt en georganiseerd word, zorg dat het geen schande meer hoeft te zijn om toe te geven dat je in het verkeerde lichaam geboren bent, start een reclame campagne op tv desnoods hiervoor. Humanitas krijgt tegenwoordig genoeg geld vanuit (sponsor) loterij, laat ze eens een deel hiervan aan de achterban die het minste krijgt besteden.
Het beeld van de transgender moet hoognodig veranderd worden in Nederland, Humanitas is niet zoals vroeger een arme club die van giften en donaties afhankelijk is. Ik weet dat ze 10 jaar geleden al ruim geld uit de loterij kregen, en dat zal nog wel zo zijn. En anders moet VWS hier maar zorg voor dragen. Die hameren er alleen op dat allochtonen niet gediscrimineerd mogen worden terwijl een aantal daarvan wel oa de transgender groep wel mag discrimineren, want ik heb eigenlijk nog nooit gehoord dat hier met succes iets aan veranderd is ergens.
Groetjes, Nannette
- Morbide
- Forumdiva
- Berichten: 1636
- Lid geworden op: vr mar 16, 2007 12:52
- Locatie: Drachten
- Contacteer:
Dit meen je toch hopelijk niet hè? Tussen de maandverbandjes en de wasmiddelen een reclamespot over transigheid? OMG!Nannette schreef: Ik denk ook dat ze moeten zorgen dat de achterban beter bereikt en georganiseerd word, zorg dat het geen schande meer hoeft te zijn om toe te geven dat je in het verkeerde lichaam geboren bent, start een reclame campagne op tv desnoods hiervoor.
Zit u ook niet lekker in uw vel? Bij de VU regelen we dat wel!
Alsjeblieft niet zeg...
Echt een specifieke reden voor het onderwerp "travestie" hebben we niet. Maar onderwerpen als tienerzwangerschap, anorexia, HIV/aids, ... enz. waren al te vaak aanbod gekomen en die mochten we niet meer kiezen.
- Frederique_
- Forum Junkie
- Berichten: 4825
- Lid geworden op: do apr 01, 2004 19:44
- Locatie: Amstelhoek (20km van Amsterdam)
- Contacteer:
Muziek: "It's my life!"
En dan iemand langzaam gemorphed zien worden van man naar vrouw.
En daaronder jouw tekst: "Zit u ook niet lekker in uw vel? Bij de VU regelen we dat wel!", gevolgd door het wettelijk verplichte "Nog geen 18? Dan nog even niet!"
Groetjes,
Frederique
En dan iemand langzaam gemorphed zien worden van man naar vrouw.
En daaronder jouw tekst: "Zit u ook niet lekker in uw vel? Bij de VU regelen we dat wel!", gevolgd door het wettelijk verplichte "Nog geen 18? Dan nog even niet!"
Groetjes,
Frederique
Kijk ook eens op de genderkalender !
- Morbide
- Forumdiva
- Berichten: 1636
- Lid geworden op: vr mar 16, 2007 12:52
- Locatie: Drachten
- Contacteer:
Nieuw! Nieuw! Nieuw!
*Speciaal voor de echt tegendraadse tiener*
Puberteitsremmers!
Nu tijdelijk met speciale vader zoon pakket korting.
*Speciaal voor de echt tegendraadse tiener*
Puberteitsremmers!
Nu tijdelijk met speciale vader zoon pakket korting.
Echt een specifieke reden voor het onderwerp "travestie" hebben we niet. Maar onderwerpen als tienerzwangerschap, anorexia, HIV/aids, ... enz. waren al te vaak aanbod gekomen en die mochten we niet meer kiezen.
- Mara
- ForumDiva 2000
- Berichten: 2835
- Lid geworden op: za jun 26, 2004 22:17
- Locatie: Europa
- Contacteer:
Ook moe van het vele masturberen.....zal je dan wel Androcur willen proberen....??? We doen met chemische crastratie iets tegen de wereldwijde overpopulatie......
Geen Seks Met Nazis --> hier niet op klikken <--
-
- Forumdiva
- Berichten: 1695
- Lid geworden op: vr mar 16, 2007 12:25
Kijk, nu komen er tenminste reacties. Nee, maar alle gekheid op een stokje. Op een of andere manier zal er toch voor gezorgd moet hebben dat het beeld dat het grootste deel van de samenleving heeft dat transseksualiteit net zoiets is als homoseksualiteit veranderd moeten worden. Reclamespotjes gaat heel erg ver, maar in allerlei medische programma's wordt zelden aandacht besteed aan transseksualiteit, en als het gebeurt, zul je echt niet de mensen zien die succesvol zijn na hun transitie, want dan weet iedereen het, en dat kan niet, en zo blijft de vicieuze cirkel in stand.
Of vinden we het met z'n allen best dat transgender (algemeen) gezien wordt door het publiek zoals het nu is ? Lekker meevaren in gaypride zal in mijn ogen eerder beeldbevestigend werken dan zorgen dat mensen zien dat het iets heel anders is. HOE krijg je een omslag bij de mensen voor elkaar ?
Ik dacht na mijn operatie de acceptatie veranderd met de jaren wel, maar het verschil met 10-15 jaar geleden (bijna een generatie) is nu niet bepaald groot te noemen. Ja, er wordt ook op een gewone manier aandacht aan besteed in oa media, maar mondjesmaat. Maar van echt algemene acceptatie (zoals bv bij homoseksualiteit, maar ook bv drugsverslaafden) daar is nog weinig sprake van.
Of vinden we het met z'n allen best dat transgender (algemeen) gezien wordt door het publiek zoals het nu is ? Lekker meevaren in gaypride zal in mijn ogen eerder beeldbevestigend werken dan zorgen dat mensen zien dat het iets heel anders is. HOE krijg je een omslag bij de mensen voor elkaar ?
Ik dacht na mijn operatie de acceptatie veranderd met de jaren wel, maar het verschil met 10-15 jaar geleden (bijna een generatie) is nu niet bepaald groot te noemen. Ja, er wordt ook op een gewone manier aandacht aan besteed in oa media, maar mondjesmaat. Maar van echt algemene acceptatie (zoals bv bij homoseksualiteit, maar ook bv drugsverslaafden) daar is nog weinig sprake van.